Είναι διαφορετικά είδη οι ψείρες του τριχωτού της κεφαλής, από τις ψείρες του σώματος και της γεννητικής χώρας. Οι ψείρες του τριχωτού της κεφαλής, προκαλούνται από το παράσιτο του είδους Pediculus humanus capitis. Προσβάλλουν παιδιά συνηθέστερα 3-12 ετών, αλλά και κάθε ηλικίας. Μεταδίδονται από την άμεση επαφή με το προσβεβλημένο άτομο κυρίως στα σχολεία, στους παιδικούς σταθμούς, στις κατασκηνώσεις και σε ιδρύματα.
Οι ψείρες του τριχωτού της κεφαλής προκαλούν έντονο κνησμό (φαγούρα).Ο έντονος ξεσμός μπορεί να προκαλέσει εκζεματικές βλάβες, επιμόλυνση των βλαβών ή εικόνα μολυσματικού κηρίου στην περιοχή του αυχένα. Η επιμόλυνση με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει πυρετό, διόγκωση των αυχενικών επιχώριων λεμφαδένων και συστηματική κακουχία.
Η ψείρα εναποθέτει τα αυγά της (κόνιδες) κοντά στην έκφυση της τρίχας. Απομυζά αίμα και εγχύει σάλιο με αγγειοδιασταλτικές και αντιπηκτικές ιδιότητες, στον ξενιστή. Ο κύκλος ζωής της περιλαμβάνει 3 στάδια:της κόνιδας, της νύμφης και της ενηλίκου φθείρας. Ο κύκλος αυτός επαναλαμβάνεται κάθε 3 εβδομάδες. Η ψείρα μπορεί να ζήσει μακριά από τον άνθρωπο ( π.χ. στο ρούχο ή στο μαξιλάρι) περίπου 1-3 ημέρες. Η κόνιδα είναι στερεά προσκολλημένη στη ρίζα της τρίχας διότι χρειάζεται τη θερμοκρασία σώματος για να αναπτυχθεί σε νύμφη.
Είναι αναγκαία η επίσκεψη στον Δερματολόγο, πρωτίστως για να επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για φθειρίαση του τριχωτού και όχι για σμηγματορροϊκή δερματίτιδα ή διαταραχές του στελέχους τρίχας. Ο Δερματολόγος μετά από κλινική εξέταση, θα συμβουλεύσει για τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης με τοπικά προϊόντα για την καταστροφή του παρασίτου και την μη υποτροπή. Επίσης, θα δώσει οδηγίες για την μη διασπορά στο οικογενειακό περιβάλλον και στον παιδικό σταθμό ή το σχολείο.
Οι θεραπείες λόγω του κύκλου ζωής των ψειρών, πρέπει να εφαρμόζονται επί 2 ή 3 εβδομάδες για την εκρίζωση.