Ως φαρμακευτικό εξάνθημα χαρακτηρίζεται κάθε είδους εξάνθημα που εμφανίζεται εντός δύο εβδομάδων από τη λήψη του υπεύθυνου φαρμάκου.

Το φαρμακευτικό εξάνθημα μπορεί να «μιμηθεί» οποιαδήποτε δερματοπάθεια και αποτελεί διαφοροδιαγνωστική πρόκληση. Για το λόγο αυτό και δεν λαμβάνει τυπική κλινική εικόνα. Μπορεί να κυμαίνεται από ερυθρό, κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα (σαν ιλαρά), μπορεί να λαμβάνει χαρακτήρες δίκην «στόχου» (πολύμορφο ερύθημα) μέχρι και βαριές πομφολυγώδεις και νεκρολυτικές βλάβες(Steven Johnson-ΤΕΝ).

Τα συνηθέστερα ενοχοποιούμενα φάρμακα είναι τα αντιβιοτικά (κεφαλοσπορίνες και πενικιλλίνες).

Ενδειξη σοβαρού φαρμακευτικού εξανθήματος είναι ο πυρετός, η συμμετοχή των βλενογόννων και συγκεκριμένες δερματικές βλάβες (πομφόλυγες-μεγάλες φυσαλίδες με ορώδες ή αιματηρό περιεχόμενο).

Η κατηγοριοποίηση των φαρμακευτικών εξανθημάτων έχει ως εξής:

  • Eξανθηματικές αντιδράσεις (75-95% των περιπτώσεων)
  • Κνίδωση-Αγγειοοίδημα (5-6%)
  • Αναφυλακτικές αντιδράσεις (οι πιο σοβαρές που μπορεί να οδηγήσουν σε shock)
  • Σταθερό φαρμακευτικό εξάνθημα
  • Οξεία γενικευμένη εξανθηματική φλυκταίνωση(AGEP)
  • Αντίδραση τύπου ορονοσίας
  • Αγγειίτιδα εκ φαρμάκων
  • Σύνδρομο DRESS
  • Σύνδρομο Steven Johnson
  • Πολύμορφο ερύθημα(ελάσσον και μείζων πολύμορφο ερύθημα με χαρακτηριστικές βλάβες δίκην στόχου)

Όπως γίνεται αντιληπτό, η μεγάλη ποικιλομορφία των φαρμακευτικών εξανθημάτων απαιτεί άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση από τον δερματολόγο. Κάθε ασθενής με υποψία φαρμακευτικού εξανθήματος οφείλει να επισκεφθεί άμεσα το δερματολόγο.